آیا می دانستید مالیات بر واردات و صادرات کالا به عنوان یکی از قدیمیترین اقسام مالیات شناخته میشود؟
بله مالیات بر واردات و صادرات کالا به عنوان یکی از قدیمیترین اقسام مالیات شناخته میشودکه درآمد حاصل از آن در بودجه عمومی دولت پیش بینی می شود.
مالیات بر واردات در واقع همان ارزش گمرکی کالا است که شامل قیمت خرید کالا، هزینه حمل و نقل کالا، حق بیمه به همراه حقوق ورودی، سود بازرگانی و حقوق گمرکی ثبت شدهدر اوراق گمرکی است.
با توجه به مورد گفتهشدهدولت برای تأمین هزینههای خود سعی میکند برای واردات و صادرات مالیات تعیین کند. اگر از جمله افرادی باشید که در این زمینه فعالیت میکنید باید بدانید که مالیات صادرات تعیین شدهطبق قانون، در تاریخ مقرر باید پرداخت میشود.
هرچند که به طور معمول دو کلمه واردات و صادرات در کنار یکدیگر استفاده می شود ولی باید دانست که میزان و نحوه محاسبهمالیات این دو کاملا با یکدیگر تفاوت دارد.
صادرات
از آنجا که صادرات موجب ورود ارز به کشور و افزایش رونق اقتصادی میگردد فعالیت های صادراتی غالبا معاف از پرداخت مالیات میباشند .
به موجب ماده ۱۴۱ قانون مالیات های مستقیم صد درصد درآمد به دست آمدهاز صادرات کالا و خدمات مشمول معافیت مالیاتی شدهکه این میزان برای صادرات مواد خام به عنوان استثنا به ۲۰ درصد کاهش مییابد.
همچنین مطابق ماده ۱۰ قانون مالیات بر ارزش افزوده یکی از موارد معاف از مالیات درآمد حاصل از صادرات کالا و خدمات بوده به شرط اینکه از مبادی خروجی رسمی با ارائهپروانه سبز گمرکی (برگه کوتاژ) صادره توسط گمرک یا برگ خروجی با ارائهقرارداد مربوط و گواهی انجام کار که به تایید نزدیکترین نمایندگی رسمی جمهوری اسلامی ایران در کشور مقصد رسیدهباشد و یا گواهی ارز آوری با تایید بانک مرکزی یا سایر اسناد مثبته انجام گیرد.
با این وجود مطابق قسمت ۵ بند ( ع ) تبصره ۶ قانون بودجه سال ۱۴۰۱ کشور بهره مندی از معافیت مالیات صادرات کالا و خدمات را منوط به آن دانسته ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی کشور بازگردد (رفع تعهد ارزی ) بدین منظور لازم است که صادر کنندگان برای رفع تعهد ارزی بر اساس قوانین مربوطه اقدام نمایند.
در صورتی که صادر کنندگان برای رفع تعهد ارزی خود اقدامی نکنند ملزم به پرداخت مالیات صادرات خواهند بود.
مالیات بر واردات و صادرات
واردات چیست؟
واردات به کالاهایی گفتهمیشود که از کشور های مختلف به کشور از راه های تجاری مختلف وارد میشود و میتوانند صرفه اقتصادی برای کشور داشته باشند و یا میتوانند چرخه اقتصاد کشور را با مشکل رو به رو کنند. به طور کلی این کالا ها برای رفع نیاز های مردم و دولت وارد کشور میشوند و میتوانند به روش های مختلف وارد کشور شدهو رفع نیاز کنند.
کلیه کالا هایی که به روش های مختلف به کشور فرستادهمیشود در صورتی که معاف از مالیات بر واردات نباشند باید در زمان مقرر اقدام به پرداخت مالیات واردات این کالا ها نمود تا مشمول جریمه مالیاتی نشوند.
مالیات بر واردات چیست؟
بر اساس قانون مالیات غیرمستقیم، کسانی که کارت بازرگانی دارند و فعالیتهای واردات کالا و خدمات انجام میدهند مشمول پرداخت مالیات کالای وارداتی به دولت هستند. هدف از وضع قوانین مالیات بر واردات به جز درآمدزایی برای دولت، حمایت از تولید کالاهای داخلی و ممانعت از ورود کالاهای غیرضروری است. زیرا واردات کالاهایی که در داخل کشور تولید میشود مانع رشد کسب و کار تولیدکنندگان داخلی میشود.
انواع مالیات بر واردات
مالیات خودرو وارداتی
میزان مالیات خودروی وارداتی در بودجهی همان سال تعیین میشود و واردکنندگان خودرو ملزم هستند مطابق تعرفهها مبلغ آن را به سازمان امور مالیاتی بپردازند. پیش از این نرخ واردات خودرو بر اساس حجم موتور به سیسی تعیین میشد. برای مالیات واردات خودروهای برقی و هیربدی تعرفهی مشخص دیگری در نظر گرفتهمیشد.
اما مطابق سیاستهای جدید در بودجهی سال ۱۴۰۰ نرخ مالیات واردات خودرو حدود ۸۶ درصد از ارزش گمرکی آن تعیین میشود. البته جانبازان و معلولین بهزیستی میتوانند معادل ۳۰ میلیون تومان از پرداخت سود بازرگانی معاف شوند.
مالیات بر حقوق و عوارض گمرکی
مطابق مادهی یک قانون امور گمرکی، نرخ حقوقی گمرکی ثابت است و میزان آن معادل ۴ درصد تعیین شدهاست. این مبلغ به واردات قطعی کالاهای مختلف اختصاص دارد و شامل هزینههای مربوط به ارائه خدمات نیست. به همین دلیل مطابق ماده ۵ قانون امور گمرکی وارد کننده کالا مسئولیت پرداخت حقوق ورودی، هزینهی خدمات و جریمههای مربوط به ترخیص را به عهده دارد.
در سال ۱۳۹۵ و بر اساس توافقات جدید سازمان امور مالیاتی و گمرک بنا شد که سازمان گمرک ۴ درصد ارزش کالاهای وارد شدهبه کشور را به عنوان مالیات علی الحساب از وارد کنندهدریافت کند. سپس به حساب سازمان امور مالیاتی واریز نماید که این واریزی مودی در راستای ظرفیت قانونی ماده ۱۶۳ قانون مالیات های مستقیم بودهو در حساب علی الحساب پرداختی مودی ثبت می گردد.
برای پرداختی ۴ درصد علی الحساب معافیت هایی نیز در نظر گرفتهشدهاست به طوریکه شرکت های تولیدی دارای پروانه بهرهبرداری و همچنین شرکتهای دارای گواهی خوش حسابی از سازمان امور مالیاتی باشند.
گواهی خوش حسابی به چه کسانی تعلق می گیرد؟
۱-شرکت هایی که در سامانه سازمان امور مالیاتی ثبتت نام خود را نهایی کرده باشند.
۲-شرکت هایی که اظهارنامه مالیاتی خود را سالیانه به سازمان ارائه کرده باشند.
۳-شرکت هایی که فاقد هرگونه بدهی مالیاتی قطعی شدهباشند.
اما این علی الحساب ۴ درصد پرداختی در تاریخ ۱۳/۰۶/۱۴۰۱ طی بخشنامه شماره ۸۳۰۷۵۳/۱۴۰۱ گمرک جمهوری اسلامی ایران به ۲ درصد کاهش پیدا کرده است.
مالیات سود بازرگانی
مالیات سود بازرگانی بر خلاف مالیات حقوق گمرکی ثابت نیست و میزان آن بر اساس تصمیمات و سیاستگذاری دولت ها تغییر میکند. مبلغ این مالیات به صورت ریالی توسط اداره گمرک از وارد کننده کالا دریافت میشود.
البته بهتر است بدانید این مالیات به کالاهای وارداتی قطعی تعلق میگیرد و هر سال مبلغ آن برای کالاهای مختلف تعیین میشود. البته این قانون استثنائاتی هم دارد و برخی از افراد از پرداخت آن معاف هستند. به عنوان مثال شرکتهای دانش بیان، شرکتهای نوآوری و شرکتهای تجاریسازی مطابق قانون از پرداخت سود بازرگانی معاف هستند. همچنین لازم است بدانید برای محاسبهی نرخ مالیات بر واردات از بنادر آبادان، بوشهر، خرمشهر و جزیره هرمز مبلغی به عنوان تخفیف در نظر گرفتهمیشود.
مالیات بر واردات چگونه محاسبه میشود؟
محاسبهی مالیات کالاهای وارداتی به چند عامل بستگی دارد که مجموع این عوامل میزان مالیات کالاهای مختلف را تعیین میکند. برای محاسبهی میزان مالیات واردات باید به صورت زیر عمل کرد.
ابتدا باید ارزش گمرکی کالا یا همان مبلغ ارزی کالا را تعیین کرد. سپس آن را با هزینه بیمه جمع بست، سپس ارزش گمرکی کالا و میزان حقوق گمرکی مصوب سال ۹۶ را در تعرفه گمرکی ضرب کرد.
همچنین باید:
جمع ارزش گمرکی کالا و حقوق برای تعیین عوارض در ۹ درصد ضرب میشود؛
طبق قانون مالیات مستقیم لازم است ارزش گمرکی کالا و حقوق باید در ۴ درصد ضرب شود تا میزان مالیات مشخص شود؛
کالاهای وارداتی معاف از مالیات شامل چه مواردی است؟
اقلام وارداتی نظیر مواد اولیه چاپ و محصولات انتشاراتی، فرش دستبافت، تجهیزات ناوبری، دفاعی و امنیتی و کالاهای دامی از پرداخت مالیات معاف هستند.
برخی از اقلام وارداتی به صورت مشروط از پرداخت مالیات واردات معاف میشوند. این گروه شامل واکسن، لوازم توانبخشی و درمانی هستند. شرط معافیت از مالیات این است که نمونهی مشابه داخلی نداشته باشند و وزارت بهداشت این موضوع را تایید کند. اما اگر کالای مشابه اقلام وارداتی در کشور موجود باشد و میزان آن جوابگوی نیاز بیماران نباشد، مبلغ مالیات واردات اختصاص یافته۳ درصد است.
سومین گروه کالاهایی که از مالیات واردات معاف هستند کالاهای اهدایی وارداتی هستند که به صورت بلاعوض به نهادهای عمومی غیر دولتی، وزارتخانهها و سازمانهای دولتی اهدا میشوند. البته مراجع ذیصلاح باید این کالاها را تایید کنند.
در پایان؛ امیدواریم با مطالعه این مقاله توانستهباشیم اطلاعاتی را در مورد مالیات بر واردات و صادرات به شما ارائهکردهباشیم.
چنانچه در رابطه با مالیات واردات و صادرات سوال و یا ابهامی داشتید می توانید با مراجعه به آدرس اینترنتی موسسه سپیدار محاسب با کارشناسان این امر مشورت نمائید.
